Να ξεκαθαρίσουμε ότι εγώ μπάλα δε λέω ότι ξέρω. Είμαι της σχολής Μύρτσου: «τριάντα χρόνια πάω στα μπουζούκια, αλλά μπουζούκι δεν έμαθα».
Έχω όμως περάσει πολύ χρόνο με ανθρώπους που έχουν ασχοληθεί σε τεχνικές θέσεις με το ποδόσφαιρο σε ανώτατο επίπεδο. Λόγω της τριβής αυτής, θεωρώ ότι έχω αυξημένες πιθανότητες να καταλάβω αν κάποιος που μου μιλάει για ποδόσφαιρο είναι απατεώνας ή όχι.
Αν ένας προπονητής π.χ. σου πει «εγώ παίζω 4-4-2» (ή 4-2-3-1 ή 4-3-1) ξέρεις ότι είναι τεχνοτροπίας δεκαετίας ενενήντα. Εδώ και πάνω από δέκα χρόνια, οι παίκτες στις μεγάλες ομάδες διδάσκονται καμιά εικοσαριά συστήματα (συχνά και παραπάνω), τα οποία αλλάζουν ανάλογα με το παιχνίδι, την εξέλιξή του και τους διαθέσιμους παίκτες. Υπάρχει σύστημα (δουλεμένο επανειλημμένα στην προπόνηση) «παίζω με παίκτη παραπάνω» και «έχει βγει με αλλαγή ο ψηλός σέντερ φορ, μένουν πέντε λεπτά για τη λήξη και χάνω με ένα γκολ». Όχι απλά, «ανεβαίνει το ψηλό σέντερ μπακ», ολόκληρο σύστημα, με θέσεις, εντολές για το ποιος και από που κάνει τις σέντρες και για το πώς τοποθετούνται αυτοί που έχουν καλό σουτ για να πάρουν το rebound από την κεφαλιά του σέντερ μπακ, για το αν σουτάρουν ή σπάνε στα πλάγια, ποιος μένει πίσω, κ.λπ. Μια φορά ένας τέτοιος άνθρωπος μου είχε δείξει, πριν το ματς, το σύστημα που θα παίξει η ομάδα του: έβαλα τα γέλια γιατί νόμισα ότι είχε ξεχάσει να σημειώσει το αριστερό χαφ, αφού το σύστημα που ζωγράφισε δεν ήταν συμμετρικό. Του το είπα, κι ήταν η σειρά του να βάλει τα γέλια: «Μα συχνά παίζουμε με μονόπαντα συστήματα, μη συμμετρικά». Η ομάδα έπαιξε καταπληκτικά, χωρίς εννοείται να επηρεαστεί από την ασυμμετρία.
Αν ένας τεχνικός διευθυντής σήμερα σου πει «ψάχνω γρήγορους παίκτες με καλή τεχνική κατάρτιση» ξέρεις ότι κι αυτός είναι παλιάς κοπής. Όχι απαραίτητα κακός, αλλά σίγουρα (πολύ) παλιάς κοπής. Σήμερα τα scouting teams των μεγάλων ομάδων χρησιμοποιούν στατιστικολόγους που κάνουν γραμμικές παλινδρομήσεις (linear regressions) βάσει δεδομένων του Prozone και της Opta για να δουν πώς η συμμετοχή του Χ παίκτη επηρεάζει τις τελικές προσπάθειες της ομάδας του ή των αντιπάλων και την κατοχή στο πρώτο τρίτο του γηπέδου. Κάποιοι έχουν προχωρήσει σε big data ανάλυση ποδοσφαιρικών δεδομένων. Το ποδόσφαιρο σήμερα είναι επιστήμη. Κυριολεκτικά. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δεν είναι τεράστιας σημασίας η ψυχολογία (όπως απέδειξε κι ο Ρεχάγκελ).
Μπορεί να μην ξέρω πώς ακριβώς γίνονται όλ’ αυτά, αλλά ξέρω ότι γίνονται. Οπότε είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτικός στις αναλύσεις που διαβάζω (βασικά, δεν τις διαβάζω). Κάποτε έπεσε στα χέρια μου μια πραγματική ποδοσφαιρική ανάλυση υψηλότατου επιπέδου: είναι της Chelsea από τα (πρώτα) χρόνια του Mourinho. Είναι μια ανάλυση της Newcastle, ενόψει του ματς με την Chelsea, ώστε να ξέρει και ο προπονητής και οι παίκτες τι θα αντιμετωπίσουν. Σήμερα βέβαια, κάθε παίκτης πριν το ματς παίρνει εξατομικευμένα βίντεο με τις κινήσεις του αντίπαλου παίκτη, τα λάθη του, το τι πρέπει να προσέξει κ.λπ. οπότε κι αυτή είναι παρωχημένη.
Νομίζω, παρόλα αυτά, αξίζει να τη διαβάσει κανείς και να τη συγκρίνει με τις ποδοσφαιρικές αναλύσεις σε σάιτ και μπλογκ. Θα τη βρείτε εδώ.
