Ετσι ονόμασαν- υπάρχει μια μανία να “βαφτίζουμε” τα πάντα- την τρίτη Δευτέρα του κάθε χρόνου. Blue Monday. Γιατί λέει έχει όλες τις προϋποθέσεις να είναι η πιο καταθληπτική μέρα του χρόνου. Λες και οι άλλες είναι μέσα στον πεντοζάλη.
Η αλήθεια είναι-πέραν των συγκεκριμένων ημερομηνιών- πως δέρνει μια κατήφια,μια καταχνιά, πολύ κόσμο. Μια ψυχολογική πρέσα υπάρχει. Θα ήταν και εξωανθρωπινο εδώ που τα λέμε να μην επιρρεαστεί κανείς-λίγο-πολύ- από όλο αυτό το βαρύ σκηνικό-γιατί περί σκηνικού πρόκειται,τελείως στημένου και εσκεμένου- που έχει μετατρέψει πολλές “στρωμένες” ζωές σε σμπαράλια και ακόμα περισσότερες τις έχει εξωκείλει από την γλυκιά καθημερινότητα και τις έχει ρίξει στα ρηχά
Και δεν είναι μονο αυτή η κορονοτρέλα, η ψυχωτική κατάσταση που αναγκάζονται εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι να περνούν, με τον κοσμο να μοιάζει σα να βγήκε από το κλίμα του μεσοπολέμου. Εκείνου που πριν ακόμα συνέλθουν και γλύψουν τις πληγές τους πάμπολοι, τους ήρθε κατακούτελα η τρέλα του 2ου Π.Π και εκεί το πράγμα έπιασε ταβάνι.
Κάτι ανάλογο και τώρα. Πριν αλέκτωρ λαλήσει τρις, λάλησε ο “Πέτρος” και αρνείται ότι 2+2 κάνουν τέσσερα.
Πρωτού βγει από το σανατόριο των οικονομικών μνημονίων, κατέφτασε μια “πανδημία” τρέλας, ανυπόφορης παραπληροφόρησης, αποκοσμου παραλογισμού και μάλιστα από τα πιο επίσημα χείλη. (αυτοί οι πουσταράδες άλλωστε πάντοτε ξεκινάνε όλες τις τρελές ανήκουστες και ενείπωτες τραγωδίες)
Μυριάδες-όχι άμοιροι ευθυνών,αλλά σίγουρα όχι πρωταίτιοι,- απλοί καθημερινοί άνθρωποι, “στριμώχτικαν” με λογής-λογής παράλογα μέτρα, τα οποία ακουμπούν στα όρια του ολοκληρωτισμού και της κοινωνικής ψυχοπάθειας.
Μεγάλο μέρος αυτού του πληθους, είναι αναγκασμένο να παίξει, να συμμετάσχει σε αυτό το θέατρο του παραλόγου που είναι ικανό να λυγίσει ακόμα και τους πιο σταθερούς χαρακτήρες. Πόσο μάλλον τους εύθραστους. Αυτούς τους καίει όπως ο λίβας.
Οι αυτοκτονίες,δεν έχουν καταμετρηθεί ακόμα στο σύνολό τους. Μιλάμε για έναν “παράλληλο πολεμο”. Τα αντικαταθληπτικά, έχουν βαρέσει ταβάνι. Οι μισοί στο δρόμο παραμιλάνε.
Πολλοί εξ αυτών,καλά να πάθουν. Οι περισσότεροι. Γνωμη μου. Αλλά μαζί με τα ξερά καίγονται και χλωρά. Δυστυχώς.
Ελπίζουμε ότι σύντομα θα βγούμε από αυτή τη κατασκότεινη φωλιά του κούκου. Και αυτοί που θα έχουν “φύγει” όχι από κάποιο οργανικό πρόβλημα αλλά αυτοκτονώντας, να έιναι όσο γίνεται λιγότεροι. Δεν είναι και καμιά σοβαρή λύση εδώ που τα λέμε να κρεμιέσαι από τα δέντρα, ή να κόβεις τις φλέβες σου στη μπανιέρα. Αλλά τί να γίνει. Υπάρχουν και αυτές οι ψυχούλες. Για τις οποίες υπεύθυνα για την αφαίρεση των ζωών τους ,είναι αυτά τα τέρατα που κυβερνάνε, πολιτικά,οικονομικά κλπ.
Η ορθή αντίδραση,δεν είναι να “σαλτάρεις” πρωτού σαλτάρεις από το παράθυρο, αλλά να τους γαμίσεις την Παναγία όπου τους βρείς. Αλλωστε-όπως λέει και η ψυχολογία “είναι υγεία η αντίδραση”. Ασε τη Καινή Διαθηκη να λέει. Αλλωστε αυτοί που την διδάσκουν είναι-κατά βάση-τα μεγαλύτερα καθάρματα.
Αν παρακολουθήσει κανείς και την πορεία της λαοφιλούς ποπ-ροκ και r&b – πάντα η μουσική δίνει το “στιγμα” της εποχής της- θα δει ότι “σκουραίνει” το πράγμα όσο περνάνε τα χρόνια.
Απο τα κωλοκουνηματα και την ανεμελιά της Τζένιφερ Λοπεζ και της Σακιρα, (δεκαετια 2000-2010, “καταναλώστε”, λεφτά υπάρχουν κλπ.) περάσαμε στην μελαγχολία της Eϊμυ Χουάϊνχάουζ. Φουλ οικονομική και όχι μονο κρίση. Τέλη πρώτης δεκαετιας του νέου αιώνα.Χάθηκε πρόωρα η υπέροχη φωνή της. Κατι νευρωτικά ανορεξίας προβλήματα,κάτι η πίεση των μανατζαραίων για περισσότερες τουρνέ, δισκογραφία και κονόμα,την έστειλαν “αδιάβαστη”.
Ποτέ δεν θα μάθουμε πόσα έχασε η Μουσική, απο αυτά που θα τραγούδαγε
Ετσι είναι όμως. Ζουν κάτι τομάρια ως τα 90 και τα 100 και άλλοι,πριν προλάβουν να “ανθίσουν” κάνουν “μακροβούτι” στον τάφο.
Ενας θρίαμβος είναι η ζωή. Της υπεροχής των “αδύναμων”
Και μόλις μου έρχεται στο μυαλό,ένας στίχος,υπέροχος απ΄τους Nighτwish από το ομότιτλο κομμάτι: “Slow Love Slow, only the weak are not lonely”.
(προτείνω να δειτε την ταινία “Imaginarium”. Ονειροδυστοπική, Για μεγάλα “παιδιά”,αλλά παιδιά.)
Με το που καβάλησε λοιπόν η δεύτερη δεκετία, 2010, να’σου και η καταθληπτική,αλλά υπέροχα καταθλητπική Λάνα Ντελ Ρεϊ. Οι στίχοι σε αρκετά τραγούδια της (Blue Jean – Summertime sadness κλπ) δεν έχουν και μεγάλη διαφορά από το πνεύμα του Seress. Ειπαμε: Καθε εποχή γεννάει αυτά που ζει. Και πρωτού σκαπουλάρουμε την δεύτερη δεκαετία και μπούμε στην τρίτη, 2019, να σου και η ακόμα πιο καταθληπτική στα όρια της κατατονίας, Μπίλυ Εϊλις.
Eτσι όπως πάμε, θα ξαναέχουμε Deadcandance, Enigma Κλπ.
Μη ξυπνάμε με Γρηγοριανούς Υμνους δεν ξέρω.
Ανοιξε τις ταβέρνες,τα μπουρδέλα,τα νυχτάδικα και τα μπαρ Κουλη και λοιποί Κουλιδες. Αφήστε τον κοσμο να πηδηξει,να κερατώσει, να ξενοκουτουπώσει. Να βγάλει να σώψυχά του. Καθημερινά βλέπουμε και ακουμε τραγωδίες. Τους “σώζετε” από τη γρίπη και τους πεθαίνετε από μαράζι, πούστιδες. Bad science,
Τέλος πάντων.
Το συγκεκριμένο άσμα, “ντυμένο” μουσικά από τον Rezso Seress,έναν πιανίστα ταλαίπωρο ΟυγροΕβραίο. Γραμμένο στην εποχή της τρέλας,στην δεκαετία του ’30 (1933). Τότε που -us usual- χιλιάδες ζώες καταστρέφονταν,έτσι απλά,καίγονταν σαν χαρτιά. Κάποιοι αποφάσιζαν-οπως και σήμερα και πάντοτε- να κάνουν “το βήμα της εξόδου”,ωστε να “διαγραφούν” τελείως από τα κατάστιχα των απάνθρωπων καθεστώτων,αφου δεν γινόταν διαφορετικά. Και να διαγραφούν τελείως από τη ζωή.
Ερωτικές απογοητεύσεις κυριως,αλλά και επαγγελματικές καταστροφές,γενικά αποπνικτικές κοινωνικές πιέσεις και αδιέξοδα, δημιουργούσαν ένα ζοφερό κλίμα που η απάντηση-κατά κάποιους-ήταν – και είναι- το πέρασμα στην “άλλη όχθη”.
“Suicide Song” to βάφτησαν τότε, γιατί ήταν υπεύθυνο για αρκετές αυτοκτονίες στις χώρες που παίχτηκε και ακούστηκε. Ουγγαρία, Πολωνία. Μ Βρεττανία, Γαλλία Τσεχοσλοβακία κλπ.
Σε πολλές χώρες απαγορεύτηκε.
Ως και στην Αμερική έφτασε η “χάρη” του κάποια χρόνια αργότερα. Από την Billie Holiday. Πρωτού αρχίσουν τα Αμερικανάκια να πηδάνε απ’τα παράθυρα, φρόντισαν οι διασκευαστές του, να προσθέσουν μια ακόμα στροφή, όπου θα έστελνε το μήνυμα “Dreaming, i was only dreaming…” Δηλαδή μη σαλτάρεις, είμαι εδώ δίπλα σου.
Δεν ξέρω κατά πόσο έπιασε το “τρικ”. Κανείς δεν θα μάθει.
Ο Rezso Seress, ειχε επιβιώσει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης,- η μητέρα του χάθηκε σε ένα από αυτά τα “ευαγή” Ναζιστικά Ιδρύματα- πέρασε διάφορες ταλαιπωρίες,-και μια ερωτική απογοήτευση βεβαιως-βεβαίως, στα χρόνια που ακολούθησαν.
Αρνήθηκε να πάρει δικαιώματα για το τραγούδι, όταν αυτό έκανε πάταγο,θεωρώντας τον εαυτό του υπεύθυνο για τις αυτοκτονίες, νέων κυρίως ανθρώπων.
Συνέχιζε να παίζει πιάνο,φτωχός και έρμος, για χρόνια, στο στέκι, στο εστιατόριο “Kispipa”,στην Βουδαπέστη. Υπάρχει ακόμα.
Το έστιατόριο, οχι ο συνθέτης.
Ο συνθέτης, όντας μες στην κατάθληψη, μια “ωραία” πρωϊα του 1968, πήδηξε από ένα παράθυρο νοσοκομείου,δεν τα κατάφερε ακριβώς. Τον περιμάζεψαν στο νοσοκομείο, αλλά τους την “έκανε” και απαγχονίστηκε με ένα κομμάτι σύρμα. ‘Αμα θέλει ο άλλος….
Το τραγουδάκι λοιπόν, λέγεται “Gloomy Sunday” (βάλτε όποια μέρα θέλετε). “Szomoru Vasarnap” στα Ουγγρικά.
Εχει γυριστεί και ταινία, εμπνεόμενη από το “suicide song” του Seress. Αξίζει να ειδωθεί, μόνο και μόνο για την υπέροχη Erika Marozsan. Eνα κράμα Ουγγρικής-Αρμένικης ομορφιάς.
Η παραπάνω version του -περίφημου τότε-τραγουδιού, από την Ηeather Nova, είναι η πιο “ανάλαφρη” και “απενοχοποιητική” που υπάρχει, γι’αυτό και την προσάπτω.
Οι στίχοι, είναι του Ούγγρου Laszlo Javor.
Connect
