Ο γιατρός του internet

Γιατρός δεν είμαι. Ούτε του internet, ούτε κανονικός. Διάγνωση, αν δεν είσαι ορθοπεδικός και δεν έχεις εξετάσει τον παίκτη, δεν μπορείς να κάνεις. Ελπίζω όμως να μου επιτρέψει ο αγαπητός Κώστας να καταγράψω κάποια, κατά τη γνώμη μου, αδιαμφισβήτητα γεγονότα. Κι ο καθένας ας κρίνει.

Υπάρχει ένας παίκτης που λέγεται Ricardo Vaz Te. Μας προτείνεται στον Πανιώνιο το 2010. Κοίτα σύμπτωση τώρα: ο παίκτης έχει χονδροπάθεια κι έχει κι αυτός χειρουργηθεί από τον ίδιο γιατρό που χειρούργησε τον Λέσκοτ. Ο γιατρός αυτός λέγεται Richard Steadman, έχει το ιατρείο του στο Vail του Colorado και θεωρείται από πολλούς ο κορυφαίος στον κόσμο σε θέματα χονδροπάθειας, έχοντας εισαγάγει μια σειρά από νέες τεχνικές, όπως το «πρωτόκολλο Steadman». Οι αθλητές οι οποίοι έχει χειρουργήσει πολλοί: Ronaldo, Ruud van Nistelrooy, Alessandro del Piero, Alan Shearer, Lothar Matthaus, Michael Owen. Και η Ναβρατίλοβα. Και ο Λέσκοτ και ο Vaz Te.

Ο Vaz Te λοιπόν, ήταν μεγάλο αστέρι μικρός. Δεκαεπτά ετών έκανε ντεμπούτο στην Premier League με την Μπόλτον. Το 2005/6, πριν κλείσει τα 20, έκανε 22 συμμετοχές στην Premier League. Στην αρχή της σεζόν 2007/8 τραυματίζεται και χειρουργείται από τον Dr. Steadman. Συνολικά πέντε εγχειρήσεις, τέσσερις στο ένα γόνατο και μία στο άλλο. Για τρεις χρονιές πρακτικά εξαφανίζεται από το ποδόσφαιρο, με μία συμμετοχή το 2007/8, δύο το 2008/9 και 7 (αλλά με τις ρεζέρβες) το 2009/10.

Βάζουν οι scouts του Πανιωνίου να δουν παλιά ματς του παίκτη και μένουν με το στόμα ανοιχτό. Ο Στέλιος ο Γιαννακόπουλος, με τον οποίο υπήρξαν συμπαίκτες, ορκίζεται για το χαρακτήρα και τις ικανότητες του παιδιού. Το ερώτημα είναι τι γίνεται με την υγεία του.

Εξετάζεται και η διάγνωση λέει ότι το ένα του πόδι είναι πολύ πιο αδύναμο από το άλλο. Αυτό, μου εξηγούν, γίνεται γιατί ο παίκτης που έχει χονδροπάθεια, ενστικτωδώς πατάει «μονόπαντα». Αν τον βάλεις να παίξει έτσι, θα έχει θλάσεις (θλάσεις έβγαζε και ο Τζιμπούρ, που είχε κι αυτός χονδροπάθεια, αν και δεν ξέρουμε αν ήταν αυτός ο λόγος). Ο παίκτης έπρεπε να κάνει ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης πριν μπει στο γήπεδο. Αυτό όμως ήταν το εύκολο: το ερώτημα ήταν, μπορεί ο παίκτης να συνεχίσει να παίζει μπάλα; Τρία χρόνια ήταν ουσιαστικά εκτός ποδοσφαίρου. Το συμβόλαιό του,  αν και αστείο για την αξία του (ως υγιούς παίκτη), και παρότι ήταν μόλις λίγο πάνω από το ένα τρίτο άλλων συμβολαίων του Πανιωνίου, δεν ήταν αμελητέο.

Φέραμε λοιπόν το γιατρό της Εθνικής Δανίας να τον δει. Ήταν καθησυχαστικός, αλλά ήθελα και μια δεύτερη γνώμη. Τον έβαλα λοιπόν στο αεροπλάνο και τον έστειλα στον (τότε πρώην αλλά αργότερα επανήλθε) γιατρό της Γιουβέντους, τον Fabrizio Tencone. Ο λόγος ήταν ότι αυτός είχε κουράρει τον Ντελ Πιέρο μετά την αντίστοιχη εγχείρηση από τον Steadman το 1998. Ως γνωστόν, ο Ντελ Πιέρο έπαιξε μπάλα μέχρι τα 40 του.

Πήρα το αεροπλάνο και πήγα κι εγώ στο Τορίνο, να μιλήσω με το γιατρό από κοντά. Η απάντησή του ήταν ξεκάθαρη: ο παίκτης μπορεί να παίξει, αλλά θέλει μεγάλη προσοχή. Λίγο παραπάνω να πιεστεί το γόνατό του, αρχίζουν τα προβλήματα: χρειάζεται άρτια συνεργασία μεταξύ ιατρικού και προπονητικού τημ, μου τόνισε. Στη Γιουβέντους με τον Ντελ Πιέρο, μου λέει, τον προσέξαμε και δεν είχαμε προβλήματα. Πριν φύγω όμως, η τελευταία κουβέντα του ήταν, «σε δυο-τρία χρόνια το πολύ πουλήστε τον. Αυτό που έχει, κάθε χρόνο θα γίνεται χειρότερα. Δε θα μπορεί να παίζει σε αυτό το επίπεδο για πάρα πολλά χρόνια».

Όντως, του κάναμε συμβόλαιο, γνωρίζοντας ότι παίρναμε κάποιο (λελογισμένο) ρίσκο. Ο παίκτης σιγά-σιγά δυνάμωσε και μπήκε σε ρυθμό. Έπαιξε κι οκτώ ματς, εν συνεχεία έφυγα από τον Πανιώνιο κι οι επόμενοι τον άφησαν ελεύθερο. Πήγε αρχικά στη Χιμπέρνιαν πρακτικά τζάμπα, με τη λογική ότι το πρωτάθλημα της Σκωτίας το παρακολουθούν οι αγγλικές ομάδες. Σε μισό πρωτάθλημα κάνει δέκα συμμετοχές κι ένα γκολ. Μεταγραφή στην Barnsley στην Championship: μέχρι τέλος Γενάρη, 22 συμμετοχές, 10 γκολ. Μεταγραφή στη West Ham: στο υπόλοιπο πρωτάθλημα, 15 συμμετοχές, 10 γκολ. Στα play off, 3 συμμετοχές, 2 γκολ, συμπεριλαμβανομένου του νικητήριου γκολ στο Wembley που έστειλε τη West Ham πίσω στην Premier League. Την επόμενη χρονιά, 24 συμμετοχές στην Premier League. Μετά η καριέρα του σιγά-σιγά πήρε την κατιούσα όπως προέβλεψε ο Fabrizio Tencone. Σήμερα, μόλις στα 30 του, παίζει στην Ακχισάρ στην πρώτη κατηγορία της Τουρκίας, έχοντας κάνει φέτος έξι συμμετοχές κι ένα γκολ.

Άρα η χονδροπάθεια δεν είναι κάτι καταδικαστικό: υπάρχει το παράδειγμα του Del Piero. Όμως είναι κάτι που δεν ξέρεις πότε θα χτυπήσει. Επίσης, είναι κάτι μη αναστρέψιμο.

Με βάση αυτά τα στοιχεία, θα ήθελα να σχολιάσω αυτό που λέει ο γνωστός Κώστας. Ότι «ο… σακάτης [Λέσκοτ] στις δύο προηγούμενες σεζόν είχε 66 συμμετοχές στο πιο απαιτητικό πρωτάθλημα του κόσμου. Στην Πρέμιερ Λιγκ. Τόσο σακατεμένος ήρθε».

Ο Βαζ Τε λοιπόν, με τη λογική του Κώστα, ήρθε «σακάτης» (με την ευκαιρία, τα ίδια διέδιδε και κάποιος πρώην παράγοντας του Πανιωνίου). Τα προηγούμενα τρία χρόνια είχε τρεις, ουσιαστικά, συμμετοχές κι άρα δεν έπρεπε να τον έχει πάρει ο Πανιώνιος.

Ελπίζω όμως ότι θα μου επιτρέψει  ο Κώστας να αναφέρω ότι δεν κάνουν όλες οι ομάδες έτσι. Δε λένε δηλαδή, τόσες συμμετοχές είχε πέρσι ο παίκτης, που να τον τρέχουμε τώρα στους γιατρούς, μια χαρά θα είναι. Να δώσω ένα παράδειγμα, με έναν άλλον, πολύ γνωστό μας παίκτη: τον Τζιμπούρ. Ο οποίος κόπηκε στα ιατρικά τεστ από την Νότιγχαμ το καλοκαίρι του 2013. Ο παίκτης, ως γνωστόν είχε διαγνωστεί με χονδροπάθεια στην ΑΕΚ το 2008, με επίσημη ανακοίνωση της ΠΑΕ. Ποια ήταν στα στατιστικά του Τζιμπούρ τις προηγούμενες δύο χρονιές, πριν κοπεί από τη Νότιγχαμ; Συμμετοχές 79, γκολ 38. Εκ των οποίων στο Champions League 10 συμμετοχές και 3 γκολ. Κι όμως, οι χαζοί οι Άγγλοι τον έκοψαν—για να τον πάρουν έξι μήνες μετά, αλλά πληρώνοντας τον Ολυμπιακό και τον ίδιο ανάλογα με τις συμμετοχές. Και βέβαια πολύ καλά έκαναν, γιατί ο παίκτης πέρασε και δεν ακούμπησε.

Πράγμα το οποίο κάποιες ομάδες το κάνουν συχνά. Π.χ., η Έβερτον, όταν αγόρασε το Λέσκοτ το 2006. Αρχικά, υπήρχαν αμφιβολίες «για τη μακροχρόνια εξέλιξη του τραυματισμού του στο γόνατο». Οι οποίες κάμφθηκαν όταν συμφωνήθηκε η μεταγραφή να πληρωθεί «σπαστά»: 2 εκ. λίρες μπροστά, 2 εκ. σπαστά σε δυόμιση χρόνια «εφόσον ο παίκτης συνέχιζε να παίζει ποδόσφαιρο» (όπως επί λέξει είπε ο γενικός διευθυντής της Wolves), κι άλλο 1 εκ. με βάση τις συμμετοχές.

Υπάρχουν όμως και διαφορετικές ιατρικές απόψεις: η Μάντσεστερ Σίτι πλήρωσε 22 εκ. λίρες για τον Λέσκοτ το 2009, μετά από σειρά (προφανώς θετικών) ιατρικών εξετάσεων. Σύμφωνα με το BBC, ο ίδιος παίκτη φέτος τον Αύγουστο κόπηκε από τη Rangers στο ιατρικό τεστ. Να σημειώσουμε βέβαια εδώ ότι ο πρόεδρος της Άστον Βίλα, αυτός που έδωσε 900.000 ευρώ στο Λέσκοτ για να λύσει το συμβόλαιό του και να έρθει στην ΑΕΚ, δήλωσε ότι δεν ήταν ιατρικό το πρόβλημα, αλλά ότι ο παίκτης δεν τα βρήκε στα λεφτά με τη Rangers. Ο πρόεδρος της Rangers όμως είπε ότι το πρόβλημα δεν ήταν στα λεφτά, αλλά ότι ο παίκτης αποφάσισε να μείνει με την οικογένειά του στο Μάντσεστερ για να μην αλλάξουν σχολείο τα τρία παιδία του, πράγμα που θα συνέβαινε αν πήγαινε στη Rangers στη Σκωτία. Δεν ξέρω βέβαια τι έγινε με τα παιδιά του όταν ήρθε στην Αθήνα.

Να ανακεφαλαιώσουμε: έναν παίκτη με χονδροπάθεια μπορείς να τον αγοράσεις (όπως, π.χ., έκανε η City με το Λέσκοτ), μπορείς να τον απορρίψεις (όπως έκανε αρχικά η Νότιγχαμ με τον Τζιμπούρ και η Μπέρμιγχαμ με τον Ολισαντέμπε, με τον Παναθηναϊκό τότε να απειλεί με αγωγές) ή να τον πληρώνεις βάσει εμφανίσεων (όπως έκανε η Νότιγχαμ τη δεύτερη φορά με τον Τζιμπούρ και η Έβερτον με το Λέσκοτ). Αποφάσεις είναι αυτές, με ρίσκο όπως όλες στη ζωή. Κάποιες βγαίνουν, κάποιες όχι. Μπορεί να είμαστε και άτυχοι: όμως όλοι κρινόμαστε, τελικά, από το αποτέλεσμα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι έχει τεράστια σημασία η ιατρική φροντίδα που λαμβάνει ο παίκτης μετά τη μεταγραφή.

Δεν είναι υποχρεωτικό, λοιπόν, ότι ο Νικολάου έκανε κακά τη δουλειά του στην περίπτωση Λέσκοτ και ο γιατρός της Γιουβέντους καλά στην περίπτωση Βαζ Τε. Μπορεί ο πρώτος να ήταν απλά άτυχος και ο δεύτεροςαπλά τυχερός. Ή μπορεί ο Λάκης να είχε διαγνώσει σωστά την κατάσταση των Μπρέσεβιτς, Τζιμπούρ και Λέσκοτ, να είχε εξηγήσει τους κινδύνους στη διοίκηση κι αυτή να έλαβε κάποιες αποφάσεις που εμπεριέχουν ρίσκο: αυτό δεν είναι υποχρεωτικά κακό. Είπαμε όμως, ο καθένας κρίνεται εκ του αποτελέσματος.

Βέβαια, ο ίδιος ο Λάκης είπε ότι «[Ο Λέσκοτ] Είχε κάνει μια εγχείριση στο ίδιο γόνατο πριν οκτώ χρόνια. Ίσως να υπήρχε μια μικρή αδυναμία πάνω σε αυτό. Δεν υπήρχε όμως κάποιο θέμα, είχε εξεταστεί πριν υπογράψει. Όταν κάποιος παίζει από το 2000 σε τέτοιο υψηλό επίπεδο υπάρχει καταπόνηση. Έγινε αυτό το ατύχημα που μπορεί να γίνει στον καθένα». Ένας «γιατρός του internet» θα έλεγε βέβαια ότι, μπορεί όντως αυτό το ατύχημα να συμβεί στον καθένα, αλλά μήπως είναι ιδιαίτερα αυξημένες οι πιθανότητες για κάποιον με τόσο επιβαρυμένο ιστορικό; Ο Λάκης βέβαια είναι ορθοπεδικός κι έχει εξετάσει τον παίκτη, οπότε εμείς τι να λέμε;

Ελπίζω όμως να μας επιτρέψει ο Κώστας να σημειώσουμε ότι κάποιος άλλος γιατρός, όχι του internet αλλά της Rangers, υποθέτουμε ορθοπεδικός και μάλλον αφού εξέτασε τον παίκτη, είχε διαφορετική γνώμη και γι αυτό ο παίκτης κόπηκε στα ιατρικά τεστ (εκτός αν πιστέψουμε ότι δεν ήθελε να πάρει τα παιδιά του από το σχολείο για να τα πάει στη Γλασκώβη αλλά δεν είχε πρόβλημα να τα φέρει στην Αθήνα).

Διαφωνίες μεταξύ γιατρών υπάρχουν. Εδώ ο Λάκης θεωρούσε την εγχείρηση δεδομένη, μιλώντας για το πώς θα αντιμετωπιστεί ο τραυματισμός: «Το πρώτο μέλημα είναι να αφαιρεθούν τα κομματάκια, τα ελεύθερα σωμάτια μέσα από το γόνατο. Αμέσως θα ανακουφιστεί το γόνατο. Στη διάρκεια της αρθροσκόπησης, ανάλογα με το σημείο του γόνατος που έχει φύγει, θα αποφασιστεί αν θα γίνει κάτι στο γόνατο για να δημιουργηθεί ξανά κόκκαλο και χόνδρος. Ο γιατρός που θα κάνει την επέμβαση θα αποφασίσει αν θα κάνει προσπάθεια βελτίωσης του κρατήρα. Από ό,τι έχω δει, η επιφάνεια δεν φορτίζεται. Είναι σαν να έχει φύγει ένα πλακάκι από ένα δωμάτιο και δεν επηρεάζεται η λειτουργικότητα του γόνατος. Δεν νομίζω να χρειαστεί κάτι περισσότερο. Αυτή είναι η πρώτη μου αίσθηση. Το παιδί είχε γιατρό στη διάρκεια της μακροχρόνιας παραμονής του στην Αγγλία τον Άντι Γουίλιαμς, που είναι γνωστός και φίλος μου και δεν υπήρχε καμία αντίρρηση να τον εγχειρήσει εκείνος». Όμως, ο «γνωστός και φίλος» του Λάκη Άντι Γουίλιαμς φαίνεται να είχε διαφορετική γνώμη, αφού, σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΠΑΕ «του συνέστησε να ακολουθήσει συντηρητικό πρόγραμμα αποκατάστασης δύο εβδομάδων στο γόνατό του και μόνο αν το πρόβλημα δεν ξεπεραστεί, να υποβληθεί σε αρθροσκόπηση».

Εκτός εάν μπορούν να «αφαιρεθούν τα κομματάκια» (πράγμα που ήταν «πρώτο μέλημα») με «συντηρητική αγωγή», πράγμα το οποίο εμείς δεν μπορούμε να ξέρουμε, γιατί δεν είμαστε γιατροί. Οπότε, ίσως θα μπορούσε να ρωτήσει έναν κανονικό γιατρό ο Κώστας (τον ίδιο το Λάκη ίσως;) και να μας το εξηγήσει, για να μη χρειάζεται να κάνουμε κι εμείς τους «γιατρούς του internet».

Ελπίζω πάντως να μην έχει δίκιο ο Λάκης αυτή τη φορά, ο τραυματισμός να απαιτούσε όντως εγχείρηση κι  η επιλογή της συντηρητικής αγωγής να έγινε λόγω της προχωρημένης (ποδοσφαιρικά) ηλικίας του παίκτη. Όπως είπε ο ίδιος ο Νικολάου «[τ]ο κακό σενάριο είναι απουσία το λιγότερο έξι μηνών, αν γίνει μεταμόσχευση χόνδρου». Αναρωτιέμαι, λοιπόν, αν διαπιστωνόταν όντως ανάγκη μεταμόσχευσης χόνδρου, θα είχε καμία όρεξη άραγε ο παίκτης να μπει σε τέτοιους μπελάδες; Σ’ αυτό το κακό σενάριο, η φετινή χρονιά είναι θα ήταν ήδη χαμένη, ενώ το συμβόλαιο αυτό είναι (λογικά) το τελευταίο του παίκτη κι είναι κλειστό διετές. Γιατί να μπλέκει με εγχειρήσεις;

Να σημειώσουμε εδώ ότι δεν είναι ανήκουστο ο γιατρός να λέει ότι ο παίκτης χρειάζεται εγχείρηση κι ο παίκτης να κρίνει ότι αυτό δεν έχει νόημα. Ο Ντέμης π.χ., το καλοκαίρι του 2004 (πριν το Euro), και παίρνοντας μαζί για παρέα τον Κατσουράνη, επισκέφθηκε το γιατρό της εθνικής ομάδας στίβου της Γερμανίας για το θέμα των ενοχλήσεων που είχε στη μέση και για το οποίο είχε εγχειρισθεί το Δεκέμβριο του 2003 (τα έχει πει κι ο ίδιος εδώ). Αφού τον εξέτασε ο γιατρός, τον ρώτησε αν παίζει σκυφτός (εννοείται χωρίς να τον έχει δει ποτέ να παίζει). Ο Ντέμης βέβαια εξεπλάγη, και τον ρώτησε πώς το ξέρει. Η απάντηση ήταν ότι το πρόβλημα που είχε στη μέση ο Ντέμης προερχόταν από το γεγονός ότι είχε κοντούς κοιλιακούς μυς, που του επέβαλαν να παίζει σκυφτός. Απόρησε μάλιστα ο γιατρός για το ότι αυτό δεν είχε διαγνωσθεί ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Ισπανία. Η ενδεδειγμένη λύση ήταν η εγχείρηση, η οποία όμως θα άφηνε τον Ντέμη εκτός δράσης για μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και ολόκληρη τη σεζόν, αν θυμάμαι καλά. Όντας 31 ετών,  θέλοντας να παίξει στο Euro κι έχοντας στο νου του και την προεδρία της ΑΕΚ, ο Ντέμης επέλεξε τη συντηρητική αγωγή, με αποτέλεσμα να συνεισφέρει στο Euro, αλλά βέβαια όχι ανάλογα της μεγάλης του κλάσης. Μετά έκοψε το ποδόσφαιρο, οπότε δε χρειάστηκε ποτέ εγχείρηση.

Υ.Γ.         Να σημειώσουμε εδώ ότι πρώην παντοδύναμος μάνατζερ έχει φάει τ’ αυτιά του Μελισσανίδη για τον Τσιγκρίνσκι, ότι θα βγάλει σοβαρό τραυματισμό σίγουρα (υποτίθεται βάσει πληροφοριών, αλλά κρίνοντας κι από τις ελάχιστες συμμετοχές του παίκτη τα τελευταία χρόνια). Η αξιοπιστία των μάνατζερ είναι βέβαια γνωστή και το κίνητρο διαφανές: αν βγάλεις τους άλλους σκάρτους, μπορεί ο πρόεδρος να εμπιστευθεί εσένα. Οπότε, προφανώς και δεν το υιοθετώ αυτό, αλλά το σημειώνουμε για το μέλλον. Ο καιρός θα δείξει.